Not tespit davaları, eğitim ve öğretim kurumlarında öğrenim gören öğrencilerin girdikleri yazılı veya sözlü sınavlardan alınan notların hukuka aykırı bir şekilde belirlenerek yanlış takdir edilmesi durumunda, bu sonuçların iptal edilmesi amacıyla idare mahkemelerinde açılan davalardır. Bu tür davalar, sınav sonuçlarına ilişkin adaletsizliğin giderilmesi için öğrencilere hukuki bir yol sunar.
Not tespit davalarında davacı taraf, sınav sonucu hakkında verilen notun iptal edilmesini isteyen öğrenci olur. 18 yaşını doldurmamış (ergin olmayan) öğrencilerin dava açma ehliyeti bulunmamaktadır. Bu tür öğrencilerin, yasal temsilcileri aracılığıyla (genellikle anne ve babaları) dava sürecine katılmaları gerekmektedir.
Davalı taraf ise, davacının eğitim gördüğü kuruma bağlı olarak değişir. İlköğretim ve lise öğrencileri için dava, okul biriminin bağlı olduğu idare birimine yöneltilir. Eğer öğrenci ilçe sınırlarında eğitim alıyorsa, ilçe kaymakamlığı; il sınırları içerisinde ise il valiliği davalı olarak gösterilir.
Üniversite öğrencileri için ise dava, üniversitenin rektörlüğüne açılır. Bu durumda yüksekokul, fakülte dekanlığı veya enstitü müdürlüğü davalı olmaz, yalnızca üniversite rektörlüğü hasım olarak gösterilir.
Not tespit davalarında dava açma süresi, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nda belirtilen 60 gündür. Bu süre, sınav sonucunun açıklanmasıyla başlar. Öğrenciler, sınav sonucunun yanlış takdir edildiğine inanırlarsa, bağlı oldukları idareye itirazda bulunarak bu süreyi durdurabilirler. İtirazın reddedilmesi halinde ise, itiraz süresi dolduktan sonra 60 günlük süre yeniden işlemeye başlar.
Özellikle üniversite öğrencilerinin not tespit davalarında sıklıkla başvurduğu düşünülürse, bir örnek üzerinden açıklama yapılabilir. Örneğin, bir öğrenci sınav sonucunu açıklamasından 5 gün sonra itirazda bulunursa, 60 günlük süre duracak ve geri kalan 55 gün içinde dava açma hakkı devam edecektir. İtirazın reddedilmesi halinde, öğrencinin idare mahkemesine dava açmak için geriye kalan 55 gün içinde harekete geçmesi gerekmektedir.
Geçmez Hukuk Bürosu
