4857 Sayılı İş Kanunu’nun Ek Madde 2’sinde, işçilerin evlat edinme durumunda kullanabilecekleri mazeret izni düzenlenmiştir. Bu maddeye göre, işçilere evlenme, evlat edinme veya ana-babasının, eşinin, kardeşinin, çocuğunun ölümünde üç gün ücretli izin verilir. Eşinin doğum yapması halinde ise beş gün ücretli izin tanınır. Dolayısıyla, işçi evlat edinme durumunda, ücretinden herhangi bir kesinti yapılmadan üç gün mazeret izni kullanma hakkına sahiptir. Bu hak, işçinin özel hayatındaki önemli ve duygusal bir olayda dinlenmesini sağlamak amacıyla getirilmiştir.
Kanun’da belirtilen bu üç günlük izin süresi, asgari bir süreyi ifade eder ve işverenler ile işçiler arasında yapılan iş sözleşmeleriyle bu süre arttırılabilir. Yani, bazı işyerlerinde işçilere evlat edinme nedeniyle 3 günden daha fazla izin verilebilir. Ancak iş sözleşmesinde işçinin evlat edinme durumunda izin kullanamayacağına dair bir hüküm varsa, bu koşul geçersizdir. İş Kanunu, işçiye en az üç gün mazeret izni verilmesini zorunlu kılmaktadır.
İş Kanunu'nda, evlat edinme izninin ne zaman kullanılacağına dair spesifik bir düzenleme bulunmamaktadır. Dolayısıyla, bu iznin evlat edinme işlemi öncesi veya sonrası kullanılması hususunda işveren ve işçi arasında bir anlaşma yapılabilir. İşçi ve işveren, bu sürelerin ne zaman ve nasıl kullanılacağı konusunda karşılıklı bir mutabakata vararak iznin kullandırılma zamanını belirleyebilirler.
Evlat edinme nedeniyle verilen üç günlük mazeret izni, yıllık ücretli izinden bağımsız olarak düzenlenmiş bir izindir. Bu, evlat edinme izninin, işçinin yıllık izninden düşülmeyeceği anlamına gelir. Ayrıca, bu süre boyunca işçiye tam ücret ödenir. İş Kanunu'nun 46. maddesinin b bendinde, Ek Madde 2’ye yapılan atıfta, evlat edinme izninin çalışılmış günler gibi sayılacağı ve bu süre için işçiye ücretin tam olarak ödeneceği belirtilmiştir.
Evlat edinme izni, yasal olarak belirlenen üç günlük süreden fazla olabilir. İş Kanunu’nda, evlat edinme izninin ne kadar süreyle verileceği konusunda herhangi bir sınır bulunmamaktadır. Bu nedenle, her evlat edinme işleminde işçi, üç gün mazeret izni kullanma hakkına sahiptir. İzin süresi, işçinin işyerindeki çalışma düzenine ve iş sözleşmesinin şartlarına bağlı olarak artabilir.
Evlat edinme, işçilerin hayatındaki önemli bir dönüm noktasıdır ve İş Kanunu, bu tür özel durumlar için üç günlük ücretli mazeret izni tanımaktadır. İşveren, bu süreyi en az üç gün olarak sağlamalıdır ve bu süre, yıllık izin süresinden düşülmemelidir. İşçi ve işveren arasında bu iznin ne zaman kullanılacağı konusunda bir anlaşma yapılabilir. Bu düzenleme, işçilerin özel hayatındaki önemli değişikliklerde haklarının korunmasını sağlayarak, onların çalışma hayatına sağlıklı bir şekilde devam etmelerini amaçlamaktadır.
Geçmez Hukuk Bürosu
