HAGB, "Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması" anlamına gelir ve Ceza Muhakemesi Kanunu'nun 231. maddesinde düzenlenmiştir. Bu uygulama, ceza mahkemesinin bir sanığa hükmettiği adli para cezası veya hapis cezasının, belli koşullar altında ve belirli bir denetim süresi boyunca iyi hal gösterilmesi halinde sonuç doğurmadan davanın düşürülmesine olanak tanır. HAGB kararı, genellikle ilk defa suç işleyen ve cezası iki yıl veya daha az olan kişilere verilir. Bu süre zarfında sanık yeni bir suç işlemez ve belirlenen şartlara uyar ise, verilen mahkumiyet hükmü ortadan kalkar ve sanık adeta suçu işlememiş gibi kabul edilir​​. Şartlarını şöyle sıralayabiliriz;

1. Uygulama Koşulları:

   • HAGB, genellikle ilk defa suç işleyen ve mahkumiyet kararı alınan kişilere uygulanır.
   • Ancak, suçun niteliğine ve sanığın kişilik özelliklerine göre, mahkeme ikinci veya daha fazla suç işleyen kişilere de HAGB kararı verebilir.
   • En önemli kriter, verilecek cezanın iki yıl veya daha az olmasıdır.

2. Denetim Süresi:

   • Mahkeme, HAGB kararı verirken bir denetim süresi belirler.
   • Bu süre genellikle 1 ila 5 yıl arasında değişir.
   • Denetim süresi boyunca sanığın belirli şartlara uyması ve yeni bir suç işlememesi gerekir.

3. Belirlenen Şartlar:

   • HAGB kararı ile sanığa çeşitli şartlar yüklenir.
   • Bunlar arasında, belirli yerlere gitmeme, belirli kişilerle iletişim kurmama, düzenli olarak denetim servisine rapor verme, topluma hizmet çalışmalarında bulunma gibi şartlar olabilir.
   • Bu şartlar, sanığın suç işleme eğilimini azaltmayı ve olumlu davranış değişikliklerini teşvik etmeyi amaçlar.

4. İyi Halin Değerlendirilmesi:

   • Denetim süresi boyunca, sanığın davranışları yakından izlenir.
   • Eğer sanık, belirlenen şartlara uygun davranır ve yeni bir suç işlemezse, denetim süresinin sonunda mahkumiyet kararı kaldırılır.

Bu maddeler, HAGB'nin temel işleyişini ve sunduğu fırsatları net bir şekilde açıklar. Bu yaklaşım, ceza adalet sisteminde rehabilitasyon ve topluma yeniden entegrasyonun önemli bir parçası olarak kabul edilir.

Anayasa Mahkemesi'nin (AYM) Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması (HAGB) düzenlemesini iptal ettiğine dair Resmi Gazete'de yayımlanan karara göre:

• HAGB, Trabzon 2. Asliye Ceza Mahkemesi'nin başvurusu sonucunda yeniden incelenmiştir.
• Başvuruda, HAGB düzenlemesinin mağdurlara yeterli tazminat sağlamadığı, suç işleyenlerin cezadan muaf tutulmasına yol açtığı ve devletin bireylerin maddi ve manevi varlığını koruma ve geliştirme yükümlülüğünü yerine getiremediği iddia edilmiştir.
• Bu iddialar, Anayasa'nın 17. maddesine aykırı olduğu gerekçesiyle HAGB düzenlemesinin iptalini talep etmiştir.
• AYM, yapılan incelemeler sonucunda HAGB düzenlemesinin Anayasa'ya aykırı olduğuna hükmetmiş ve iptaline karar vermiştir.
• İptal kararının yürürlüğe girmesi için bir yıl süre öngörülmüştür.

Bu kararın alınmasıyla birlikte, HAGB uygulamasının Anayasa'ya uygun olmadığına karar verilmiş ve bu düzenlemenin yürürlükten kaldırılması için bir yıl süre verilmiştir. Bu süre zarfında, ilgili kurumlar ve yasama organı gerekli düzenlemeleri yaparak Anayasa'ya uygun bir şekilde ceza adalet sisteminin işleyişini sağlamakla yükümlü olacaklardır.

Kamuoyunda 8. yargı paketi olarak geçen 12 Mart 2024 tarihli yasal düzenlemelere göre; 

- 1 Haziran 2024 tarihinden itibaren HAGB kararlarına karşı istinaf yolu açılmıştır. Artık bu tarihten itibaren verilen kararlara karşı istinaf yoluna başvurulabilecek. Karar ve hükümler, istinaf ve temyiz incelemesinde hem usul hem de esasa ilişkin hukuka aykırılıklar yönünden incelenecek. Ancak, bu tarihten önce verilen kararlara karşı sadece bir üst mahkemeye itirazda bulunulabilir. Bu itiraz da sadece usul yönünden incelenir; esas yönünden incelenmez.

- Mahkeme, sanığın bu kararı kabul etmemesi durumunda dahi, koşulların varlığı halinde hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verebilir. Ancak, 1 Haziran 2024 tarihinden önceki hükümler bakımından, hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verilebilmesi için sanığın bu kararı kabul etmesi şarttır.

- Mahkeme, sanığın yükümlülüklerini yerine getirememesi durumunda cezanın yarısına kadar belirleyeceği bir kısmının infaz edilmemesine, hapis cezasının ertelenmesine veya seçenek yaptırımlara çevrilmesine karar verebilir. Ayrıca, açıklanan veya yeni kurulan hükme itiraz edilebilir.