4857 sayılı İş Kanunu’nun 2. maddesinde, işçi, bir iş sözleşmesine dayanarak çalışan gerçek kişi olarak tanımlanmıştır. Konut Kapıcıları Yönetmeliği’nin 3. maddesinde ise konut kapıcısı, "Anataşınmazın bakımı, korunması, küçük çaptaki onarımı, ortak yerlerin ve döşemelerin bakımı, temizliği, bağımsız bölümlerde oturanların çarşı işlerinin görülmesi, güvenliklerinin sağlanması, kaloriferin yakılması ve bahçenin düzenlenmesi ve bakımı ve benzeri hizmetleri gören kişi" olarak tanımlanmıştır. Bu tanımlar doğrultusunda, kapıcıların işçi olduğu ve bu nedenle İş Kanunu'ndan kaynaklanan haklardan yararlanabileceği açıktır. Kapıcının işvereni ise yine aynı yönetmeliğin tanımına göre konut maliki veya ortaklarıdır.
Kapıcının kıdem tazminatı, sıklıkla uygulamada tartışılan konulardan biridir. Kat Mülkiyeti Kanunu’nun 20. maddesinde, kat maliklerinden her birinin, kapıcı, kaloriferci, bahçıvan gibi hizmetlilerin giderlerine eşit olarak katılmakla yükümlü olduğu belirtilmiştir. Bu, kapıcının kıdem tazminatının ödenmesinden de sorumluluk anlamına gelir. Ancak, konutun el değiştirmesi durumunda kimin sorumlu olacağı konusu, kanuni bir düzenleme olmamakla birlikte, yargı uygulamaları ile belirlenmiştir.
Yargıtay içtihatlarına göre, kıdem tazminatının hak ediliş tarihinde malik olan kişi, borcun tamamından sorumludur. İş Kanunu’nun 14/2. maddesi, işyerinin devri durumunda işçinin kıdeminin değişik işverenlerde geçen hizmet sürelerinin toplamı üzerinden hesaplanacağını belirtmektedir. Bu durumda, eski işverenin sorumluluğu, işçiyi çalıştırdığı süre ve devir sırasında ödenen ücretle sınırlıyken, son işveren tüm süreye ilişkin sorumlu olmaktadır. Dolayısıyla, eski malik, ödenen kıdem tazminatının eski malik dönemine isabet eden kısmı için rücu hakkını kullanabilir.
Yargıtay, konuya ilişkin birçok kararında, kapıcı giderlerinin sorumluluğunun borcun yasal olarak ödenmesi gereken tarihte malik olan kişiye ait olduğunu belirtmiştir. Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun 2001/18-642 E., 2001/662 K. sayılı kararında, kapıcı giderlerinin sorumluluğunun maliklerin eşit olarak paylaştığını ve borcun ödenmesi gereken tarihte malik olan kişinin tüm borçtan sorumlu olduğunu ifade etmiştir. Ayrıca, Yargıtay 12. Hukuk Dairesi’nin 2018/7532 E., 2019/7010 K. sayılı kararında da, kat maliklerinin kapıcı giderlerine eşit olarak katılacağını ve bu sorumluluğun borcun ödeme zamanına göre belirlendiğini vurgulamıştır.
Sonuç olarak, kapıcıların kıdem tazminatına ilişkin sorumluluk, yasal olarak borcun ödenmesi gereken tarihte malik olan kişiye ait olup, yeni malik, eski malik dönemine ait miktar için rücu hakkını kullanabilir. Kat Mülkiyeti Kanunu’na göre, kapıcı giderlerine katılım sorumluluğu tüm kat malikleri tarafından eşit olarak üstlenilmelidir. Yargıtay kararları da bu sorumluluğun borcun ödenmesi gereken tarihte malik olan kişiye ait olduğunu net bir şekilde ortaya koymaktadır.
Geçmez Hukuk Bürosu
