Kiracı ve ev sahibi arasındaki tahliye davaları genellikle kira bedelinin zamanında ve eksiksiz ödenip ödenmediği ile ilgili sorunları içerir. Bu yazımızda, elden yapılan kira ödemelerinin nasıl ispatlanabileceğine dair bilgiler sunacağız ve ispat araçları hakkında çözümler üreteceğiz.
Elden ödenen kiranın ispatı, kiracılar için sık karşılaşılan bir problemdir. Ev sahipleri vergi ödememek adına kiranın banka yoluyla ödenmesini kabul etmeyebilir ve elden ödenen kiralarda yazılı belge bulunmaması durumunda kiracının hakları risk altında olabilir.
Kiracı ve mülk sahibi arasındaki davalarda, kira ilişkisi varlığını ve kira bedelinin ödenip ödenmediğini ispatlamak kiracıya düşer. Anlaşmazlık durumunda, mahkemede elden ödenen kiraların ispatı kiracının sorumluluğundadır. Kiracının, kira ödemelerini yaptığına dair yazılı delil sunması gerekmektedir. Ancak, yıllık kira miktarının veya kira borcunun dava değerinin 2021 yılı tarifesinde senetle ispat sınırı olan 4880 TL altında kaldığı durumlarda, kira borcunun ödendiğini tanık delili ile ispatlamak mümkün olabilir.
Tanık delili genellikle istisnadır. Kiracının kira bedellerini gören kişilerin tanıklığını sağlamak her zaman mümkün olmayabilir. Ayrıca, yıllık kira bedeli veya toplam kira borcu 4880 TL'den fazla ise, tanık dinletme olanağı da kısıtlı olabilir. Bu nedenle, elden ödenen kiraları tahsilat makbuzu, ödeme çizelgesi gibi yazılı delillerle kayıt altında tutmak son derece önemlidir.
Elden ödeme anında, kiracının şu şekilde bir tutanak düzenlemesi önerilir: "202….. yılı …… ayı kirası olan ….. TL'yi eksiksiz şekilde elden teslim aldım. Gün/ay/yıl."
Bu tutanağın ev sahibine imzalatılması, ya da kırtasiyelerde satılan kira sözleşmeleri arkasındaki kira ödemeleri çizelgesinin kullanılması da bir seçenek olabilir.
Aşağıda, elden kira ödemelerinin ispatı ile ilgili emsal bir Yargıtay kararı yer almaktadır:
YARGITAY 3. Hukuk Dairesi
Esas Yıl/No: 2017/9219
Karar Yıl/No: 2019/6130
Karar Tarihi: 03.07.2019
KONU: Kira ilişkisi, kira ilişkisinin ispatı, kiranın ödendiğinin ispatı, ispat yükü, kira hukuku, kiranın elden ödenmesi
YARGITAY KARARI:
Mahkemece, davanın reddi yönündeki hükmün temyiz edilmesi üzerine yapılan inceleme sonucunda, davacının kira bedelini ispatlayamadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir. HMK’nın 190. maddesine göre, ispat yükü iddia eden tarafa aittir. Kira ilişkisinin ve kira bedelinin ispatı davacıya düşerken, kira bedelinin ödendiğinin ispatı davalıya aittir. Taraflar arasında geçerli kira sözleşmesine rağmen kira bedelinin ispatlanamadığı gerekçesiyle davanın reddedilmesi doğru bulunmamıştır.
SONUÇ: Yukarıdaki nedenlerle temyiz kararının, davacı yararına bozulmasına ve temyiz harcının iadesine karar verilmiştir.
Geçmez Hukuk Bürosu
