Kötü Muamele Suçu

Kötü muamele suçu, Türk Ceza Kanunu’nun (TCK) Aile Düzenine Karşı Suçlar bölümünde yer alan ve aile bireylerinin birbirine karşı kötü muamelede bulunmasını düzenleyen bir suç tipidir. TCK’nın 232. maddesi, bu suçu iki alt başlıkta incelemektedir:

1. Kötü Muamele Suçu (TCK m. 232/1)

Madde 232/1'e göre, aynı konutta birlikte yaşayan kişilerden birine karşı kötü muamelede bulunan kimse, iki aydan bir yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. Kötü muamele, şefkatle ve vicdani davranışlarla örtüşmeyen eylemleri içerir; örneğin, aç bırakmak, alay etmek veya korkutmak gibi eylemler bu tanıma dahildir. Maddenin gerekçesinde, "yarı aç veya susuz bırakma, uyku uyutmamak, zor koşullarda çalışmaya mecbur etmek" gibi eylemler kötü muamele örnekleri olarak belirtilmiştir.

Kötü muamele suçu, eylemlerin sistematik ve sürekli bir şekilde devam etmesi halinde "eziyet suçu"na dönüşebilir. Bu durumda, yapılan eylemin ciddiyeti ve sürekliliği, suçun niteliğini değiştirmektedir.

2. Disiplin Yetkisinin Kötüye Kullanılması (TCK m. 232/2)

TCK'nın 232/2 maddesi, terbiye hakkından doğan disiplin yetkisinin kötüye kullanılmasını düzenler. Bu maddeye göre, idaresi altında bulunan veya bakmakla yükümlü olduğu kişi üzerinde, disiplin yetkisini kötüye kullanan kişiye bir yıla kadar hapis cezası verilir. Burada da, kötü muamele eyleminin basit bir tıbbi müdahaleyle giderilemeyecek ölçekte bir sonuç doğurması durumunda, bu eylemin kasten yaralama suçu olarak değerlendirileceği belirtilmiştir.

Suçun Şikayete Tabi Olmaması

Kötü muamele suçu, uzlaştırmaya tabi suçlar arasında yer almaz ve şikayete tabi bir suç değildir. Bu durum, kamu düzeninin korunması ve mağdurların haklarının sağlanması açısından önem taşımaktadır.

Yargıtay Kararları

Aşağıda, kötü muamele suyu ile ilgili bazı Yargıtay kararlarına yer verilecektir:

1. Yargıtay 14. Ceza Dairesi, 2014/6927 K.

   • Öz oğlu olup, kendisi ile birlikte yaşayan mağdura sokakta mendil sattıran sanığın eylemi, TCK’nın 232/1. maddesi kapsamında kötü muamele suçunu oluşturur.

2. Yargıtay 14. Ceza Dairesi, 2014/13117 K.

   • Velâyet hakkı kendisinde bulunan oğlu mağdur H.’ya aile içi sorunlar nedeniyle baskı yaparak evden kovmak suretiyle mağdurun sekiz gün dışarıda kalmasına neden olan sanığın eylemi, TCK’nın 232. maddesinde düzenlenen kötü muamele suçunu oluşturduğu gözetilmeden, aile hukukundan kaynaklanan yükümlülüğün ihlali suçundan hüküm kurulması hukuka aykırıdır.

3. Yargıtay 4. Ceza Dairesi, 2011/2345 K.

   • Somut olayda, eşine karşı korku ve şiddete yönelik davranışta bulunmamasına ilişkin tedbir kararı verilen sanığın, iki gün önce doğum yapan eşini kolundan tutup “defol git” diyerek evden dışarıya atma biçimindeki eylemi, hem 4320 sayılı Ailenin Korunmasına Dair Yasanın 2/4 maddesindeki özel gerçek içtima hükmü uyarınca hem de TCK’nın 232/1 maddesine uyan kötü muamele suçlarını oluşturur. Sanığın beraatine karar verilmesi hukuka aykırıdır.

4. Yargıtay 18. Ceza Dairesi, 2020/1752 K.

   • Sanığın, resmi nikahlı eşi ile aralarındaki anlaşmazlık nedeniyle evde olmadığı sırada kapı kilidini değiştirdiği ve katılanın eve girmesini engellediği olayda, eyleminin TCK’nın 232/1. maddesinde düzenlenen kötü muamele suçunu oluşturduğu gözetilmeden beraat kararı verilmesi bozma nedenidir.

Sonuç

Kötü muamele suçu, aile içindeki ilişkilerin sağlıklı bir şekilde sürdürülmesi ve bireylerin korunması açısından önemli bir hukuki düzenlemeyi temsil eder. Bu suçun kapsamı ve mahiyeti, aile bireyleri arasındaki şefkat ve güven duygusunun korunmasına katkıda bulunmayı amaçlamaktadır.

Geçmez Hukuk Bürosu