Miras sözleşmesi; miras bırakanın, mirasçısına veya üçüncü kişiye, mirasını veya belirli bir malını bırakma yükümlülüğü altına girdiği ya da bir mirasçısıyla düzenlenerek karşılıksız veya karşılık sağlanarak onu mirasından mahrum bıraktığı sözleşmelerdir.
Türk Hukuku’nda miras sözleşmeleri içeriğine göre; olumlu miras sözleşmeleri ve olumsuz miras sözleşmeleri olarak ayrılmaktadır.
Olumlu miras sözleşmeleri; miras bırakanın, mirasını veya belirli malını sözleşme yaptığı kimseye ya da üçüncü bir kişiye bırakma yükümlülüğü altına girdiği sözleşmeleri ifade ederken, olumsuz miras sözleşmeleri; miras bırakanın, bir mirasçısı ile karşılıksız veya bir karşılık sağlayarak onu mirasından mahrum bıraktığı sözleşmeleri ifade etmektedir.
Türk Hukuku’nda miras sözleşmesi yapabilmek için tam ehliyetli olma şartı aranmaktadır. Buna göre tasarrufta bulunan kişi ayırt etme gücüne sahip olmalı, ergin olmalı ve kısıtlanmamış olmalıdır. Miras sözleşmesinin geçerli olması için, resmi vasiyetname şeklinde düzenlenmesi aranır. Buna göre sözleşme, resmi memur ve iki tanık huzurunda yazılı şekilde yapılmalıdır.
Olumlu miras sözleşmesi yapan miras bırakan, malvarlığında eskisi gibi serbestçe tasarruf edebilecek fakat miras sözleşmesindeki yükümlülüğü ile bağdaşmayan ölüme bağlı bir tasarrufta bulunamayacak ve/veya bağışlamalar yapamayacaktır.
Olumsuz miras sözleşmesi yapılması halinde mirastan mahrum bırakılan, mirasçılık sıfatını kaybedecek ve sözleşme bir karşılık sağlanarak yapılmış ise sözleşmede aksi öngörülmedikçe feragat edenin altsoyu da mirasçı olamayacaktır.
Olumlu miras sözleşmeleri, sağlar arasında tarafların yazılı anlaşmasıyla her zaman ortadan kaldırılabilecektir. Miras sözleşmesiyle mirasçı atanan veya kendisine belirli mal bırakılan kişinin, miras bırakana karşı miras sözleşmesinin yapılmasından sonra mirasçılıktan çıkarma sebebi oluşturan davranışta bulunduğu ortaya çıkarsa; miras bırakan, miras sözleşmesini tek taraflı olarak feshedebilecektir.
Mirasçı atanan veya kendisine belirli bir mal bırakılan kişinin miras bırakandan önce ölmesi durumunda ise miras sözleşmesi kendiliğinden ortadan kalkacaktır. Miras bırakandan önce ölen kişinin mirasçıları, aksi kararlaştırılmamışsa, miras bırakandan, miras sözleşmesi uyarınca elde ettiği ölüm tarihindeki zenginleşmeyi geri isteyebileceklerdir.
Geçmez Hukuk Bürosu
