"Sosyal Medya Etkileyicileri Tarafından Yapılan Ticari Reklam ve Haksız Ticari Uygulamalar Hakkında Kılavuz", sosyal medya influencer'ları tarafından yapılan ticari reklamlar ve ticari uygulamalara ilişkin yönlendirmeler sağlar. İşte kılavuzun ana noktaları:
Amaç ve Kapsam: Bu kılavuz, sosyal medya etkileyicileri, reklam verenler, reklam ajansları, mecra kuruluşları ve ilgili tüm kişi ve kuruluşlara, ticari reklam ve uygulamaları konusunda yol göstermek amacıyla hazırlanmıştır. Tüketiciye yönelik her türlü ticari reklamı ve uygulamayı kapsar.
Dayanak: Kılavuz, 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun, 29232 sayılı Ticari Reklam ve Haksız Ticari Uygulamalar Yönetmeliği ve Reklam Kurulu'nun ilgili toplantı kararlarına dayanarak hazırlanmıştır.
Tanımlar: Sosyal medya, kullanıcıların içerik oluşturup paylaşabildiği platformlar; sosyal medya etkileyicisi, pazarlama iletişiminde bulunan kişiler; Reklam Kurulu ve Yönetmelik gibi temel tanımlar yer alır.
Genel Esaslar: Influencer'lar tarafından yapılan reklamların açık ve ayırt edilebilir olması gerektiği, örtülü reklamların yasak olduğu belirtilmiştir. Maddi kazanç veya fayda sağlanan durumlar açıkça belirtilmelidir.
Influencer Yükümlülükleri: Deneyimlenmemiş ürünler hakkında yanıltıcı bilgi verilemez, sağlık beyanında bulunulamaz, doğrulanamayan bilimsel iddialarda bulunulamaz ve hediye ürünlerin kişisel satın alımmış gibi sunulamaz.
Platformlara Özel Gereklilikler: Video paylaşım mecraları, fotoğraf ve mesaj paylaşım mecraları, podcastler ve geçici içerikler için spesifik açıklama gereklilikleri belirtilmiştir.
Reklam Verenin Sorumluluğu: Reklam verenler, influencer'ları kılavuz hakkında bilgilendirmek, uyumu sağlamak ve ihlallere karşı önlem almakla yükümlüdür.
Yükümlülük ve Yaptırım: Reklam verenler, reklam ajansları ve mecra kuruluşları, bu kılavuzdaki maddelere uyum konusunda sorumludur. Uygun olmayan reklamların düzeltilmesi veya telafi edilmesi, sorumluluğu ortadan kaldırmaz.
Bu kılavuz, sosyal medya reklamcılığında şeffaflığı sağlamayı, tüketicilerin çıkarlarını korumayı ve influencer'lar ile reklam verenlere açık yönlendirmeler sunmayı amaçlar. Şimdi yukarıdaki başlıklardan bazılarını biraz daha açalım:
Tanımlar kısmı;
Sosyal Medya: Kullanıcıların çeşitli içerikleri oluşturup paylaşabildiği çevrimiçi platformlar. Bu platformlar genellikle kullanıcı etkileşimine dayalıdır ve farklı formatlarda içerikler barındırabilirler, örneğin metin, fotoğraf, video vb.
Sosyal Medya Etkileyicisi: Sosyal medya platformlarında büyük bir takipçi kitlesi olan ve bu kitlenin dikkatini çekip etkileyebilen bireyler. Sosyal medya etkileyicileri, genellikle belirli bir alanda uzmanlaşmış veya belirli bir tarzı benimsemiş kişilerdir. Markalar, ürünlerini veya hizmetlerini tanıtmak için sosyal medya etkileyicileriyle iş birliği yapabilirler.
Reklam Kurulu: Ticaret Bakanlığı bünyesinde faaliyet gösteren bir kurul. Ticari reklamların uygulanmasına ve denetlenmesine ilişkin standartları belirler ve ticari reklam ve haksız ticari uygulamalara karşı tüketicileri korumakla görevlidir.
GENEL ESASLAR:
Açıklık ve Ayırt Edilebilirlik: Influencer'lar tarafından yapılan reklamların net bir şekilde reklam olduğunun belirtilmesi önemlidir. Bu, izleyicilerin reklamı diğer içeriklerden ayırt etmelerini sağlar ve doğru bilgiye erişimlerini sağlar.
Örtülü Reklamın Yasaklanması: Kılavuz, örtülü reklamın yasak olduğunu belirtir. Örtülü reklam, reklam olduğu belirtilmeden yapılan tanıtımları ifade eder ve tüketicilerin yanıltılmasına neden olabilir. Bu nedenle, reklamın açık ve net bir şekilde tanımlanması gereklidir.
Maddi Kazanç veya Faydanın Açıkça Belirtilmesi: Influencer'lar tarafından yapılan reklamlarda, maddi kazanç veya fayda sağlanan durumların açıkça belirtilmesi gereklidir. Bu, izleyicilerin reklamın arkasındaki ticari ilişkiyi anlamalarına ve reklamın neden yapıldığını kavramalarına yardımcı olur.
INFLUENCER YÜKÜMLÜLÜKLERİ:
Influencer'ların, ticari reklamlar ve haksız ticari uygulamalara ilişkin belirli yükümlülükleri vardır. Bu yükümlülükler genellikle şeffaflık, doğruluk ve tüketiciyi bilgilendirme üzerine odaklanır. İşte influencer'ların sahip olduğu bazı yükümlülükler:
Reklamın Açıklığını Sağlamak: Influencer'lar, yayınladıkları içeriğin reklam olduğunu net bir şekilde belirtmekle yükümlüdürler. Reklam olduğunu açıkça ifade etmek, izleyicilerin içeriği doğru bir şekilde değerlendirmesine ve ticari ilişkiyi anlamasına yardımcı olur.
Doğruluk ve İtibar: Influencer'lar, sundukları içeriğin doğru, dürüst ve güvenilir olmasından sorumludurlar. Yanıltıcı veya hileli davranışlar, tüketicilerin güvenini sarsabilir ve influencer'ın itibarını zedeleyebilir.
Tüketiciyi Bilgilendirme: Influencer'lar, sundukları içeriklerin ticari bir amaç taşıdığını ve herhangi bir maddi kazanç veya fayda sağlandığını açıkça belirtmelidirler. Bu, izleyicilerin reklamın amacını anlamalarını sağlar ve doğru bilgiye erişimlerini sağlar.
Reklam Kurallarına Uymak: Influencer'lar, ilgili mevzuata ve reklam kurallarına uymakla yükümlüdürler. Ticari reklamların düzenlenmesi ve yayınlanmasıyla ilgili belirlenen standartlara uymak, hukuki sorunların önlenmesine ve tüketici haklarının korunmasına yardımcı olur.
İzleyicilerle Etkileşim: Influencer'lar, izleyicilerle etkileşim kurmalı, soruları yanıtlamalı ve geri bildirimlere açık olmalıdır. Bu, izleyicilerle güçlü bir bağ kurmayı sağlar ve topluluklarıyla güvenilir bir ilişki inşa etmelerine yardımcı olur.
Platformlara Özel Gereklilikler:
Her bir sosyal medya platformu, kendi özel gerekliliklerine sahiptir ve influencer'ların bu gerekliliklere uygun içerikler oluşturması önemlidir. İşte farklı platformlara özel gerekliliklerden bazıları:
Video Paylaşım Mecraları (YouTube, TikTok, Instagram Reels vb.):
Fotoğraf ve Mesaj Paylaşım Mecraları (Instagram, Twitter, Facebook vb.):
Podcastler:
Geçici İçerikler (Instagram Stories, Snapchat vb.):
KILAVUZA GÖRE BU KONUDA UYULMASI GEREKEN EMREDİCİ KURALLAR:
Madde 7 - (1): YouTube ve Instagram TV gibi video paylaşım platformlarında ve canlı yayın niteliğindeki içeriklerde yapılan reklamlarda, reklamın tüketicilere "daha fazla oku" gibi bir alanı tıklamak zorunda bırakmadan açık bir şekilde belirtilmesi gerekmektedir. Bu belirtilme, video içeriğinin süresince veya videonun başlığında, açıklama kısmında veya ilgili reklamın geçeceği bölümün başında yazılı ve sözlü olarak yapılmalıdır. Aşağıda belirtilen açıklamalardan en az biri kullanılmalıdır:
a) "Bu video [reklam veren] reklamlarını içermektedir."
b) "Bu video, [reklam veren] ile ücretli işbirliğini içermektedir."
c) "[Reklam veren]’in destekleri ile."
ç) "Bu ürünleri [reklam verenden] hediye olarak aldım."
d) "Ürünleri bana gönderdiği için [reklam verene] teşekkürler."
KILAVUZUN 6. MADDESİNE GÖRE;
Sosyal medya etkileyicilerinin uyması gereken bazı temel kurallar şunlardır:
a) Henüz deneyimlemediği bir ürün veya hizmet hakkında olumlu bir izlenim yaratmak için reklam yapamaz. Yani, gerçek deneyim ve görüşlerine dayanmayan tanıtımlar yapmamalıdır.
b) Sağlık beyanlarında bulunurken ilgili mevzuata uymalıdır. Yanıltıcı veya hatalı sağlık iddiaları yapmamalıdır.
c) Bilimsel araştırma ve test sonuçları hakkında ispat edilemeyen iddialarda bulunmamalıdır. Ancak, somut ve kanıta dayalı bilgilerle desteklenen iddiaları paylaşabilir.
ç) Sağlık meslek mensupları veya sağlık kuruluşları tarafından sunulan ürün veya hizmetlere yönlendirme yapmamalı veya bu ürünleri tanıtmamalıdır.
d) Etkileyiciler, kendilerine hediye edilen ürün veya hizmeti kendi satın almış gibi göstermemelidir. Yani, ürünün bedelini ödemedikleri halde satın almış gibi davranmamalıdırlar.
e) Etkileyiciler, reklam verenlerden maddi kazanç veya ücretsiz ürün gibi avantajlar sağladıklarında, bu durumu izleyicilere açıkça belirtmelidirler. Bu, şeffaflık ve dürüstlüğü sağlar.
f) Bir ürünün ticari reklamında kullanılan efekt veya filtreleme uygulamalarını kullanırken, bu durumu izleyicilere açıkça belirtmelidirler. Bu, reklamın gerçekçiliğini korur.
g) Sahte veya var olmayan hesaplar veya kimlikler kullanarak ürün veya hizmet hakkında iletişim kurmamalıdır. Bu, güvenilirliklerini zedeleyebilir ve tüketicileri yanıltabilir.
Reklam Verenin Sorumluluğu:
Reklam verenlerin, influencer'lar aracılığıyla yapılan reklamlarda bazı sorumlulukları vardır. Bu sorumluluklar genellikle reklamın doğruluğu, şeffaflığı ve tüketici haklarının korunması üzerine odaklanır. İşte reklam verenlerin sahip olduğu bazı sorumluluklar:
Reklamın Doğruluğu ve İtibar: Reklam verenler, sundukları reklamların doğru, dürüst ve güvenilir olmasından sorumludur. Yanıltıcı veya hileli reklam pratiklerinden kaçınılmalıdır. Ayrıca, reklam verenlerin itibarlarını korumak için reklam içeriği titizlikle incelenmeli ve doğru bilgi verilmelidir.
Şeffaflık: Reklam verenler, influencer'lar aracılığıyla yapılan reklamların şeffaf bir şekilde işaretlenmesini ve reklamın açıkça belirtilmesini sağlamakla yükümlüdürler. Reklamın reklam olduğunun izleyicilere net bir şekilde belirtilmesi, tüketicilerin doğru bilgiye erişimini sağlar ve güvenilir bir pazarlama ortamı oluşturur.
Tüketici Haklarının Korunması: Reklam verenler, tüketici haklarının korunmasına önem vermelidirler. Reklamlarında yanıltıcı veya haksız ticari uygulamaların yer almaması ve tüketicilerin aldatılmasını önlemek için gerekli önlemleri almalıdırlar. Ayrıca, tüketiciyi korumaya yönelik ilgili mevzuata ve reklam standartlarına uyulmalıdır.
Reklam Verenin Sorumluluğu ve Yükümlülükleri: Reklam verenlerin, influencer'lar aracılığıyla yapılan reklamlarda belirli yasal ve ahlaki yükümlülükleri bulunmaktadır. Bu yükümlülüklerin yerine getirilmesi, tüketicilerin güvenini kazanmak ve marka itibarını korumak için önemlidir.
İzleme ve Değerlendirme: Reklam verenler, influencer'lar aracılığıyla yapılan reklamların etkinliğini izlemeli ve değerlendirmelidirler. Reklam kampanyalarının hedeflere uygun şekilde ilerlemesi ve tüketici tepkilerinin değerlendirilmesi, reklam verenlerin stratejilerini geliştirmelerine yardımcı olur.
Yükümlülük ve Yaptırım:
Reklam verenlerin ve influencer'ların, reklam alanında belirli yükümlülükleri yerine getirmemesi durumunda çeşitli yaptırımlarla karşılaşabilirler. Bu yaptırımlar, genellikle hukuki, ticari ve itibari sonuçlar doğurabilir. İşte bu yükümlülüklerin yerine getirilmemesi durumunda karşılaşabilecekleri bazı olası yaptırımlar:
Hukuki Yaptırımlar:
Ticari Yaptırımlar:
Reklam Yayın Platformlarından Kaldırılma:
İtibar Kaybı:
Tüketici Davaları:
Bu ve diğer reklam hukuku konularında profesyonel anlamda hukuki destek almanız neden önemlidir?
Hukuki İhtiyaçların Belirlenmesi: Influencer'lar, ticari ilişkiler, reklam standartları, sözleşmeler veya telif hakları gibi birçok hukuki konuyla karşılaşabilirler. Bir avukat, influencer'ın özel durumunu değerlendirerek hangi hukuki konularda destek gerektiğini belirleyebilir.
Reklam ve Ticari İlişkilerin Uyumlaştırılması: Avukatlar, influencer'ların reklam standartlarına uyum sağlamalarına yardımcı olabilir. Reklamların şeffaflığı, doğruluğu ve tüketici haklarına uygunluğu konusunda danışmanlık yapabilirler.
Sözleşme Hazırlığı ve İncelenmesi: Influencer'lar, markalarla veya iş ortaklarıyla sözleşmeler imzalayabilir. Bir avukat, bu sözleşmeleri hazırlayabilir veya inceleyerek influencer'ın haklarını korumasına ve hukuki açıdan uygun bir şekilde hareket etmesine yardımcı olabilir.
Telif Hakları ve Fikri Mülkiyet: İçerik üreten influencer'lar, telif hakları ve fikri mülkiyet konularında karşılaşabilecekleri sorunlarla karşı karşıya kalabilirler. Bir avukat, influencer'ın içeriklerinin korunmasını sağlamak ve telif hakkı ihlalleriyle mücadele etmek için önemli bir kaynak olabilir.
Hukuki Risklerin Azaltılması: Bir avukat, influencer'ların hukuki riskleri azaltmalarına yardımcı olabilir. Özellikle reklamcılık ve iş ilişkileri gibi alanlarda, hukuki danışmanlık almak gelecekteki sorunların önlenmesine yardımcı olabilir.
Hukuki Süreçlerde Temsil: Gerekirse, bir avukat influencer'ları hukuki süreçlerde temsil edebilir. Telif hakkı ihlalleri, ticari anlaşmazlıklar veya sözleşme ihlalleri gibi durumlarda, avukatlar influencer'ları savunabilir ve haklarını koruyabilirler.
Hukuki Danışmanlık sayesinde;
Deneyim ve Uzmanlık: Büromuz, influencer'lar ve dijital içerik üreticileri için özel olarak hazırlanmış hizmetler sunar. Sektördeki deneyimleri ve uzmanlıkları sayesinde, reklam yasağına takılmadan doğru adımları atmanıza yardımcı olur.
Reklam Yasağına Uyum: Büromuz, reklam standartları ve tüketici koruma kuralları konusunda bilgilidir. Reklam yasağına takılmadan, şeffaf ve doğru içerikler oluşturmanıza yardımcı olacak stratejiler geliştirirler.
Özelleştirilmiş Hukuki Danışmanlık: Size özel ihtiyaçlarınıza ve endişelerinize uygun çözümler sunulur. İçeriğinizin doğru ve güvenli olduğundan emin olmanız için size özel hukuki danışmanlık hizmetleri sunarız.
Güvenilirlik ve Güvence: Profesyonel hukuki danışmanlık ile işinizin güvende olduğunu bilirsiniz. İnfluencer'lar olarak, itibarınızı korumanız ve tüketicilerin güvenini kazanmanız için size güvenilir bir ortaklık sunarız.
Hukuki Risklerin Azaltılması: Büromuz, hukuki risklerinizi azaltmanıza yardımcı olur. Yanıltıcı reklamlardan telif hakkı ihlallerine kadar geniş bir yelpazede size rehberlik eder ve potansiyel hukuki sorunların önüne geçmenizi sağlar.
Sektörünüzü Anlama: Sektörünüzü ve işinizin gerekliliklerini anlayan ofisimiz, size özel hukuki çözümler sunarlar. Böylece, içerik üretme sürecinde hukuki konularla ilgili endişelenmeden kariyerinizi sürdürebilirsiniz
"İzleyicilerinizi Etkileyin, Hukuki Riskleri Bize Bırakın"