Türk Ceza Kanunu, bireyler arasındaki ilişkileri düzenleyen hükümler içermekte olup, kişisel haklara saldırıyı cezalandıran birçok maddeye sahiptir. Bu kapsamda, 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu'nun 125. maddesi, hakaret suçunu düzenlemektedir. Hakaret suçu, bir kişinin onur, şeref veya saygınlığına yönelik saldırıda bulunmayı amaçlayan sözlü veya yazılı ifadeleri kapsamaktadır.
Madde 125 - (1) Bir kimseye onur, şeref ve saygınlığını rencide edecek nitelikte somut bir fiil veya olgu isnat eden veya yakıştırmalarda bulunan kişi, üç aydan bir yıla kadar hapis veya adlî para cezası ile cezalandırılır.
(2) Hakaret suçunu, mağdurun şikâyeti üzerine veya şikâyete bağlı olarak soruşturulur. Şikâyeti yapılan suçlardan dolayı kamu davası açılmaz.
Bu hüküm uyarınca, hakaret suçu mağdurun şikayeti üzerine veya şikayette bulunması durumunda soruşturulmaktadır. Hakaret suçunun cezası, üç aydan bir yıla kadar hapis veya adli para cezası olarak belirlenmiştir.
Türk Ceza Kanunu'nda hakaret suçunu oluşturan unsurlar, 5237 sayılı Kanun'un 125. maddesinde belirtilmiştir. Hakaret suçunun oluşabilmesi için aşağıdaki unsurların gerçekleşmesi gerekmektedir:
Hakaret suçu, bir kişinin onur, şeref veya saygınlığına yönelik somut bir fiil veya olgu isnat edilmesi ile ortaya çıkar. Bu isnat, gerçek bir olaya dayanmalı ve somut bir nitelik taşımalıdır.
Örnek 1: Birisinin adını karıştırarak, o kişinin belirli bir suçu işlediğini iddia etmek.
Örnek 2: Kişinin özel hayatına ait gerçek dışı iddialarda bulunmak.
Örnek 3: Belirli bir iş veya meslek grubuyla ilgili hakaret içeren ifadeler kullanmak.
Hakaret suçunda önemli olan, isnat edilen fiil veya olgunun kişinin onurunu zedeleyecek nitelikte olmasıdır. Ayrıca, isnat edilen ifadenin somut ve belirli olması gerekmektedir.
Hakaret suçu, kişinin onurunu rencide edecek şekilde yakıştırmalarda bulunmak veya küçümseme içeren ifadeler kullanmakla da oluşabilir.
Örnek 1: Bir kişiye maddi durumu nedeniyle aşağılayıcı bir şekilde hitap etmek. Örneğin, "Senin gibi fakirlerin bu konulardan anlaması zaten beklenemez."
Örnek 2: Bir kişiyi görünüşü üzerinden aşağılama. Örneğin, "O nasıl bir giyim tarzı? Herhalde modayla hiç ilgisi yok."
Örnek 3: Bir kişinin yeteneklerini küçümseme. Örneğin, "Sen bu işi yapamazsın, yeteneksizsin."
Örnek 1: Bir kişinin eğitim düzeyini küçümseme. Örneğin, "Seninle ciddi bir konuyu tartışmak zaten anlamsız, senin bilgi seviyen yetmiyor."
Örnek 2: Bir kişinin mesleğini aşağılama. Örneğin, "O işi mi yapıyorsun? Gerçekten de kendine başka bir şey bulamadın mı?"
Örnek 3: Bir kişinin yaşına yönelik küçümseme. Örneğin, "Senin yaşındaki biri bu konulara hiç karışmamalı, bırak gençler yapsın."
Hakaret suçu, kasten gerçekleştirilen bir eylemi içerir. Yani, kişinin onuruyla oynama amacı taşıyan bilinçli bir davranış söz konusudur.
Hakaret suçu, mağdurun şikayeti üzerine veya şikayete bağlı olarak soruşturulur. Yani, mağdurun talebi olmadan davanın açılması mümkün değildir.
Hakaret suçu, üç aydan bir yıla kadar hapis veya adli para cezası ile cezalandırılabilir. Cezanın belirlenmesinde, hakaretin niteliği, kullanılan dil, yaygınlık ve diğer faktörler dikkate alınabilir. Hakaret suçunu oluşturan unsurların bu şekilde tanımlanması, bu suçu işleyen kişilerin cezalandırılmasını sağlamak ve bireylerin onur ve şerefine saygıyı korumak amacını taşır. Bu unsurlar, Türk Ceza Kanunu'nda belirtilen hükümlere dayanarak yorumlanmalı ve değerlendirilmelidir.
